Het komt niet vaak voor dat je de metershoge muur van een kerktoren van dichtbij kan bekijken. Maar toen de toren van de Dionysiuskerk in Schinnen voor een restauratie in de steigers stond, kon de cultuurhistoricus van RAAP er met de neus bovenop staan én een leuke ontdekking doen.

De Dionysiuskerk, aan de rand van het Limburgse dorp in Schinnen, is gebouwd in de 12^e eeuw. Door de eeuwen heen zijn er diverse toevoegingen en vernieuwingen geweest. De kerkmuur bestaat uit steenmateriaal van allerlei soorten en maten. In de onderbouw van de kerktoren is zelfs Romeins bouwmateriaal hergebruikt.

Acanthusbladeren

Een bijzondere steen is het Romeinse kapiteel met Korintische stijlkenmerken uit de 2e/3e eeuw, ingemetseld in het onderste deel van de kerktoren. Een kapiteel is het bovenste deel van een zuil of pijler. Typisch voor een Korintisch kapiteel zijn gestileerde acanthusbladeren, die ook op het kapiteel in Schinnen te zien zijn. Behalve het kapiteel zitten er ook stukken Romeinse dakpan in de muur.

RAAP was niet de eerste ontdekker van het Romeinse kapiteel. In een brief van de Schinnense burgemeester Pijls uit april 1916 noemt hij de Romeinse dakpannen al, en in augustus 1916 wijst hij op het aanwezige kapiteel. Bij de restauratie die toen plaatsvond, de eerste onder toezicht van monumentenzorg, is er rekening gehouden met het object.

Op de foto gezet

Toen er in 2018 opnieuw een restauratie van de kerktoren plaatsvond, en een onderzoeker van RAAP langskwam vanwege een melding over vondsten in het talud van het kerkhof, kon het kapiteel vanaf een steiger voor het eerst van heel dichtbij gefotografeerd worden. Een mooie gelegenheid om informatie uit historische bronnen ook in het echt te kunnen waarnemen. Onze cultuurhistoricus schreef vervolgens een bredere geschiedenis van de kerk en het kerkhof.

Over de geschiedenis van Schinnen vóór de 12e eeuw weten we nog heel weinig. Er is alle aanleiding om te veronderstellen dat dit gebied eerder al intensief werd gebruikt. We kennen ook vindplaatsen uit de Romeinse tijd uit de omgeving. Dit is in elk geval een zichtbare en tastbare getuige van hergebruikt Romeins materiaal in de volle middeleeuwen.