Tijdlijn 40 jaar RAAP
Roel Brandt en Ben van Beek richten het Regionaal Archeologisch Archiverings Project op: een tijdelijk werkervaringsproject voor baanloze archeologen vanuit het IPP van de Universiteit van Amsterdam. RAAP is ook een woorspeling op ‘scherven oprapen’. Daarmee begonnen – met subsidie van het Arbeidsbureau, Landinrichtingsdient en provincie Noord-Holland – de eerste veldkarteringen voor ruilverkavelingen in Waterland, de Gouw en Limmen-Heiloo.
De officiële oprichting van de Stichting R.A.A.P. (nog met puntjes!): het kantoor verplaatst van een keet bij het Tropenmuseum naar een kraakwacht-pand aan het Singel in Amsterdam. Al snel zijn er experimenten met geofysisch onderzoek (1987) en begint een cultuurhistorische inventarisatie voor Friesland (1988).
RAAP directeur Roel Brandt richt ARCHIS op, een archeologisch informatiesysteem voor de registratie van gegevens over archeologische onderzoeken. Een jaar later volgt – ook vanuit RAAP – de oprichting van de Archeologische Monumentenwacht. Subsidies worden kleiner en de eerste offertes worden uitgebracht.
Het 5-jarig jubileum van RAAP wordt gevierd met een vooruitblikkend symposium, getiteld ‘Cultuurhistorie en milieu in 2015: Op weg naar een landschap zonder verleden?’ Toenmalig WVC minister Hedy d’Ancona opent het spraakmakende symposium.
De allereerste archeologische verwachtingskaart in Nederland is een feit: RAAP maakt deze ‘potentiekaart’ voor Ede. Ook wordt het eerste rapport opgeleverd van de archeologische begeleiding van de Betuweroute. Het hoofdkantoor verhuist naar de Plantage Muidergracht in Amsterdam.
RAAP gaat over de grens met prospectieonderzoek en wordt voor 50% aandeelhouder in het Duitse archeologische bedrijf LAND GmbH. Circa 10 medewerkers werken in de deelstaten Rheinland en Brandenburg. Voor het terpen- en vuursteenproject start RAAP een dependance n Leeuwarden.
In 1994 vallen vrijwel alle subsidies weg en komen de medewerkers in dienst van de stichting R.A.A.P. in plaats van de Universiteit van Amsterdam. Een derde van de RAAP-projecten vindt dan plaats buiten Nederland. RAAP participeert door haar GIS-expertise ook in het door de EG (voorloper EU) gefinancierde Archaeomedes project.
RAAP is leider op de prospectiemarkt met 21 werknemers in dienst. Het eerste rapport over vooronderzoek voor de HSL is klaar – en er volgen nog vele. RAAP trekt zich terug uit LAND GmbH in 1996 en de in Duitsland werkzame collega’s verhuizen naar een dependance in Roermond (1997).
Marten Verbruggen volgt Roel Brandt op als directeur van RAAP in het jaar waarin Nederland het Verdrag van Malta ondertekent. De concurrentie groeit flink en RAAP heeft 70 medewerkers in dienst. Het dienstenpakket wordt uitgebreid met integraal cultuurhistorisch onderzoek.
RAAP wordt een BV met de stichting als eigenaar. Nieuw is de eerst startnotitie archeologiebeleid, geschreven voor Harderwijk. RAAP begint met regionale vestigingen, voorheen dependances gehuurd voor specifieke projecten, en het hoofdkantoor zit inmiddels al op de Zeeburgerdijk in Amsterdam.
In Barneveld voert RAAP in het voorjaar van 2003 haar allereerste opgraving uit. Bijzonder want voordien mochten alleen universiteiten en gemeenten opgraven. Het jaar erop verschijnt het duizendste RAAP-rapport 1000: over prospectief boren – wat dan de core business is.
Met haar 20e verjaardag organiseert RAAP het congres ‘U, wij en zij-van-toen. Archeologie tussen Publiek en privaat’. Historicus Martijn Eickhoff beschrijft de RAAP-geschiedenis in ‘Van het land naar de markt’. Er staan ondertussen ruim 4000 RAAP-projecten op de teller, uitgevoerd én gepubliceerd.
OCW minister Plasterk verleent RAAP officieel een opgravingsvergunning. Op de Grebbeberg doet RAAP als eerste archeologisch bedrijf onderzoek naar resten uit WO II. Naast een hoofdkantoor – inmiddels in Weesp – zijn er vier regionale vestigingen en circa honderd medewerkers in dienst.
De aftrap van de onderzoekenreeks voor de Noord-Zuid route van de Gasunie (die tot een mooie dwarsdoorsnede van de Nederlandse bodem zal leiden). Digitalisering gaat steeds verder: opgraven gebeurt met Robotic Total Stations en RAAP presenteert haar eigen opgravingsdatabase ODILE.
RAAP viert het 25-jarig bestaan in Valencia en organiseert informatie-middagen over ‘nieuwe wegen in de AMZ’. Voor de Rijksdienst wordt het jaar erop de werking van de Wet op de AMZ geïnventariseerd: ‘Wie wat bewaart, die heeft wat’. En voor het pionierend WOII onderzoek wint RAAP de SIKBeker 2011.
In het Jaar van de Boerderij presenteert RAAP online boerderijverleden-verhalen aan de hand van bodemvondsten. Meer publieksbereik volgt via burgerparticipatie-projecten zoals in Garsthuizen en via de herbouw van kasteel Kessel. Enthousiaste vrijwilligers werken samen met onze archeologen.
RAAP lanceert IKME 1.0: de Indicatieve Kaart Militair Erfgoed. Online én interactief is de eerste erfgoedwaardenkaart voor Vianen. RAAP doet (online) mee aan het Jaar van de Bodem, brengt een kinderfolder uit en doet mee aan de eerste Nationale Archeologiedagen.
RAAP start een bedrijf in België. In het symposium ‘Cultuurhistorische waardenkaarten en hun toepassing’ stelt RAAP cultuurhistorische waardenkaarten centraal. En er start een grootschalig onderzoek In Tiel-Medel samen met vijf andere archeologische bedrijven.
In Baarle rondt RAAP met BAAC en ADC een van de grootste opgravingen in de Lage Landen af. RAAP start een traineeship prospectief onderzoek, maakt in het Archeon een tentoonstelling over de Atlantikwall en werkt mee aan Expeditie Vuistbijl (2020) over Neanderthalers als vroegste Limburgers.
Begin dat jaar wordt RAAP OPEX opgericht voor het opsporen van ontplofbare oorlogsresten. Eind dat jaar wordt Mariëtte de Rooij directeur van RAAP. In Herwen-Hemeling doen archeologen van RAAP een spectaculaire ontdekking met een Romeins heiligdom. En het digimuseum Spijk opent.
Samen werken aan minder CO₂: RAAP laat zich certificeren voor de CO2-prestatieladder. Met BAAC wordt het platform Duurzame Archeologie gestart om kennis over duurzaamheid te delen. Heel Heerlen Graaf dat jaar met archeologen van RAAP en het aantal materiaalspecialisten groeit gestaag.