Het paardje van Pey

Wat: een Romeinse goud- en zilverschat

Waar: Pey, bij Echt (Limburg)

Wanneer: Romeinse tijd

Het paardje van Pey

De ontdekking van een Romeinse goudschat

“Hebben jullie al goud gevonden” is een veel gestelde vraag aan archeologen. Afgezien van dat het hen daarom niet gaat, vinden ze maar zelden goud. Een van die zeldzame keren was de vondst van een goudschat op een veldje in het Limburgse Pey. Een reconstructie van de ontdekking daarvan:

:

5e eeuw
Aan het begin van de 5e eeuw heerst er politieke en militaire chaos in ons land. Vandalen, Alanen en Sueven vallen binnen. De Romeinse rijk staat op instorten. Constantijn III, de Romeinse keizer sinds 408, heeft de grootste moeite de Romeinse Rijngrens te verdedigen tegen Germaanse indringers. Hij probeert de Germanen voor zich te winnen en koopt hun militaire steun met geld en in stukken gehakte, kostbare zilveren schalen.
411
In het jaar 411 wordt keizer Constantijn III vermoord en de Germanen die op zijn hand waren, zien hun onheil naderen. Kort na 411 begraaft iemand waardevolle diplomatieke geschenken op een onbewoonde en drassige plek in het Limburgse Pey. Zo stelt hij zijn bezit veilig in crisistijd en stemt hij wellicht de goden gunstig.
1990

Bijna 1600 jaar later op een stuk land van de grondeigenaar Ger Boonen in het dorpje Pey, is diens schoonvader in 1990 onbekommerd aan het schoffelen. Plotseling vindt hij een gouden munt en daarna nog een! Helaas verliest hij er een, maar de andere munt bewaart hij thuis.
januari 2014

In januari 2014 neemt Ger Boonen zijn neef, die een nieuwe metaaldetector heeft, mee naar de eerdere vondstlocatie. Het is meteen raak: ze vinden vijf gouden munten! De bijzondere vondst melden ze aan een amateurarcheoloog en die licht archeoloog Jan Roymans in, projectleider bij RAAP. Jan ziet meteen het belang van de vondst in en regelt een opgravingsploeg.
februari 2014

Het is februari 2014 als de archeologen van RAAP met enkele amateurarcheologen een klein proefputje graven. Ze vinden vijf munten, een gouden ring en stukken van verknipte zilveren schalen. Jan licht zijn broer Nico Roymans in die hoogleraar is aan de Vrije Universiteit (VU) en onderzoek doet naar de laat-Romeinse tijd. Tijd om de plek beter in kaart te brengen!
maart 2014

In maart 2014 graven archeologen van de VU, RAAP en amateurarcheologen een vlak van 60 bij 15 meter op. De verkennende opgraving is bedoeld om eventuele nog niet ontdekte delen van de schat te onderzoeken en de context ervan te bepalen. Gaat het hier om een nederzetting, of wellicht een heiligdom? Bodemsporen vinden de onderzoekers niet, maar ze ontdekken wel een fragment van een zilveren schaal met de afbeelding van een paardje. De jongste munten blijken geslagen onder Constantijn III en vertonen geen gebruikssporen.

De schat bestaat uit 12 gouden munten (solidi), een gouden ring, een zilverbaar en 9 stukken verknipt en verbogen zilver afkomstig van diverse stukken vaatwerk, waaronder 3 grote borden. Een van de schalen is van exceptionele kwaliteit en bevat de afbeelding van een paardje.

25 April 2014

Op 25 april 2014 tijdens een persconferentie in het Limburgs Museum Venlo vindt de presentatie van de eerste, goed gedocumenteerde en complete laat-Romeinse goudschat van Nederland plaats. Een combinatie van gouden munten en kapot geknipt zilver vaatwerk. Germaanse leiders kregen dat hakzilver als beloning van de Romeinen en verdeelden het onder hun eigen aanhang. Een bewijs van de ultieme poging van de Romeinen om de ondergang van hun gezag te keren.
juni 2014

In juni 2014 start kunstenaar Paul Beckers bij beeld- en steenhouwers atelier Joop Utens met het beeld van het paardje van Pey. Het kunstwerk, een initiatief van de heemkundekring, de gemeente en RAAP, komt vlakbij de plek te staan waar de schat is gevonden.
oktober 2014

Op 19 oktober 2014 onthult burgemeester Jos Hessels samen met Ger Boonen, de vinder van de goudschat, het kunstwerk langs het Pieterpad in Pey/Slek. Het paardje van Pey herinnert aan een schat die waarschijnlijk bewust is begraven, mogelijk door een Germaanse officier in Romeinse dienst die het goud en zilver had verkregen en als beloning voor zijn diensten.

Het paardje van Pey

Wat: een Romeinse goud- en zilverschat

Waar: Pey, bij Echt (Limburg)

Wanneer: Romeinse tijd

Het paardje van Pey

De ontdekking van een Romeinse goudschat

“Hebben jullie al goud gevonden” is een veel gestelde vraag aan archeologen. Afgezien van dat het hen daarom niet gaat, vinden ze maar zelden goud. Een van die zeldzame keren was de vondst van een goudschat op een veldje in het Limburgse Pey. Een reconstructie van de ontdekking daarvan:

:

5e eeuw

411

1990

januari 2014

februari 2014

maart 2014

25 April 2014

juni 2014

oktober 2014

Bekijk de film over de goudschat ‘Thesaurus Romanus Peyenis’ op: https://www.youtube.com/watch?v=jsw8v1ICWj8